Hướng dẫn cách chăm sóc sau sinh cho mẹ và bé chi tiết

Việc chăm sóc sức khỏe cho cả mẹ và bé trong tuần đầu sau sinh là vô cùng quan trọng bởi sau khi sinh em bé cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi lớn, khi em bé chào đời phải thích nghi với môi trường sống bên ngoài, để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng và sự phát triển tốt nhất cho trẻ. Những ngày đầu tiên sau khi sinh, mẹ cần được quan tâm chăm sóc đặc biệt. Dưới đây là Hướng dẫn cách chăm sóc mẹ và bé sau sinh chi tiết cùng Bebecare trong tuần đầu tiên.

Hướng dẫn chăm sóc trẻ trong tuần đầu tiên sau sinh

Chăm sóc trong 24 giờ đầu tiên:

Trong những giờ đầu tiên sau sinh đây là khoảng thời gian rất quan trọng, việc thực hiện phương pháp “da kề da” là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp tạo kết nối tình cảm giữa mẹ và bé mà còn giúp bé cảm thấy an toàn hơn khi bắt đầu làm quen với môi trường bên ngoài. Nếu được chăm sóc tốt sẽ làm tiền đề cho sự phát triển của trẻ sau này. Đặc biệt là trẻ sinh non thì cần được chăm sóc kỹ càng hơn.  

Trong vòng 1 giờ sau sinh, bé sẽ có phản xạ tìm vú mẹ và mút vú. Nếu bé không được tiếp xúc sớm với mẹ, phản xạ này có thể suy giảm.

Trong ngày đầu, bé thường không cần tắm vì đã được các bác sĩ, y tá lau sạch khi sinh. Vùng rốn cần được lau nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý để giữ vệ sinh.

Sức khỏe của mẹ cũng cần được chăm sóc, bởi vì cơ thể của mẹ ngày đầu tiên sinh con con rất là yếu nên việc chăm sóc sau sinh  sẽ nhờ cậy vào người thân và mẹ cần được đo huyết áp thường xuyên và máu sản dịch để được đảm bảo sức khỏe tốt nhất.

Ngày thứ 2 và 3 sau sinh: 

Sau ngày thứ 2 bé sẽ bắt đầu có những biểu hiện tỉnh táo hơn, đôi khi mở mắt nhìn chăm chú vào người đối diện. Khoảng cách nhìn rõ nhất của bé là từ 15 – 25 cm. Bé có xu hướng là khóc và đòi bú nhiều hơn, nên cho bé bú mỗi 2 tiếng/lần và đảm bảo tư thế bú đúng để tránh sặc sữa. Nên cho trẻ bú vừa đủ theo nhu cầu bởi khi lúc này dạ dày của trẻ con rất yếu.  

Trong quá trình chăm sóc sau sinh, tã của bé có thể ướt nhiều hơn và cần được thay thường xuyên. Phân bé có thể chuyển từ phân su màu đen sang màu nhớt vàng, trong giai đoạn này mẹ chỉ cần thay 1 ngày 4 chiếc tã cho bé là đủ. 

Ngày thứ 4 đến ngày thứ 7:

Đến ngày thứ 4 và 5 thì bé đã quen hơn với việc bú mẹ, động tác bú trở nên mạnh mẽ và hiệu quả hơn. Mẹ nên cho bé bú đều cả hai bên để kích thích sản xuất sữa và tránh căng sữa. Mỗi bên mẹ nên cho bé bú 30 phút để tăng tiết sữa cho mẹ. 

Khi trẻ bú nhiều sẽ đi vệ sinh nhiều nên mẹ cần thay tã cho bé 2 tiếng 1 lần và trẻ cần được tắm mỗi ngày, chọn thời điểm có nhiệt độ môi trường ấm nhất để tránh bé bị lạnh. 

Rốn của bé thường khô và bắt đầu rụng trong tuần đầu tiên. Nếu thấy rốn sưng tấy hoặc rỉ nước, cần đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra.

Khi bé được 6-7 ngày tuổi bé sẽ ti nhiều hơn nên mẹ cần tăng cử bú cho bé, trong giai đoạn này trẻ sẽ bị đảo ngược giấc ngủ nên mẹ nên chuẩn bị tâm lý để đón nhận và thích nghi cùng bé. 

Xem thêm: Những điều mẹ cần làm sau khi sinh con  

2. Chăm sóc bà mẹ trong tuần đầu sau sinh

Trong tuần đầu sau sinh, mẹ cần được hướng dẫn vệ sinh cơ thể hàng ngày, sử dụng nước ấm để tắm rửa và chú ý chăm sóc vùng kín đặc biệt để tránh viêm nhiễm, đặc biệt là vết khâu nếu có. Sau khi đi vệ sinh, cần vệ sinh sạch sẽ và thấm khô nhẹ nhàng.

Mẹ nên ăn đủ các nhóm thực phẩm để có đủ năng lượng và dưỡng chất, không nên kiêng khem quá mức. Các món ăn cần phong phú, giàu chất đạm, vitamin và khoáng chất để đảm bảo lượng sữa đủ cho bé bú.

Mẹ cần nghỉ ngơi đủ, đảm bảo ngủ ít nhất 8 giờ mỗi ngày. Người thân nên hỗ trợ chăm sóc bé để mẹ có thời gian phục hồi sức khỏe.

Sau sinh khoảng 1-2 ngày, mẹ nên bắt đầu vận động nhẹ nhàng, đi lại để thúc đẩy lưu thông máu và hỗ trợ quá trình hồi phục. Điều này giúp ngăn ngừa các biến chứng như tắc mạch máu do nằm lâu.

Trong tuần đầu sau sinh, mẹ có thể gặp những thay đổi về tâm lý, dễ mệt mỏi và căng thẳng. Gia đình nên tạo không gian thoải mái, ấm áp và hỗ trợ tinh thần cho mẹ, giúp mẹ có tâm lý ổn định.

Chăm sóc sau sinh là quá trình đòi hỏi sự quan tâm và kiên nhẫn từ người thân và cả chính sản phụ. Việc thực hiện đúng các hướng dẫn chăm sóc sẽ giúp mẹ và bé có khởi đầu tốt đẹp và khỏe mạnh sau sinh.

Xem thêm: 12 lời khuyên hữu ích cho các ông bố bỉm sữa

Kết luận

Chăm sóc mẹ trong tuần đầu tiên sau sinh là một bước quan trọng để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng của mẹ và sự phát triển khỏe mạnh của trẻ. Việc chú trọng đến các yếu tố như bú mẹ, giấc ngủ, vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng, và hỗ trợ tâm lý là cần thiết. Một môi trường yêu thương, sự hỗ trợ từ gia đình và người thân sẽ giúp mẹ và bé vượt qua giai đoạn đầu này một cách suôn sẻ. Đồng thời, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xảy ra, cần nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Sự quan tâm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp cả mẹ và bé có một khởi đầu tốt đẹp cho cuộc hành trình mới của mình.