Sữa phù hợp cho bé sơ sinh là sự lựa chọn thay thế cần thiết khi sữa mẹ chưa về kịp hoặc bị thiếu. Và để chọn được loại sữa phù hợp cho bé, ba mẹ cần hiểu rõ về nhu cầu và đặc điểm của bé. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ chi tiết hơn về các điều này. Mời ba mẹ cùng tham khảo nhé!
Sữa phù hợp cho bé có mấy loại?
Sữa phù hợp cho bé sơ sinh gồm có 3 loại chính: sữa bột, sữa cô đặc và sữa pha sẵn.
- Sữa bột là loại sữa phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% thị phần sữa cho trẻ sơ sinh. Sữa bột được sản xuất bằng cách sấy khô sữa tươi. Sữa bột cần được pha với nước ấm trước khi cho bé uống.
- Sữa cô đặc là loại sữa được cô đặc lại để giảm thể tích. Sữa cô đặc cần được pha với nước ấm theo tỷ lệ 1:1 trước khi cho bé uống.
- Sữa pha sẵn là loại sữa được pha sẵn và đóng chai. Sữa pha sẵn rất tiện lợi và dễ sử dụng. Tuy nhiên, sữa pha sẵn thường có hàm lượng đường cao hơn sữa bột và sữa cô đặc.
Cách chọn sữa phù hợp cho bé
Sữa phù hợp cho bé dưới 6 tháng tuổi
Sữa công thức dùng phù hợp cho trẻ từ trẻ sơ sinh (có cân nặng lúc sinh trên 2500g) tới 6 tháng tuổi vì dễ tiêu hóa và có tỉ lệ canxi/ photpho = 2:1, tỷ lệ này tối ưu cho thận của trẻ nhỏ và tăng cường hấp thụ canxi. Khi trẻ bú được 150ml sữa/kg cân nặng trong một ngày thì sữa cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ.
Sữa phù hợp cho bé từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi
Sau 6 tháng tuổi, trẻ cần được cho ăn dặm bổ sung đa dạng với đầy đủ 4 nhóm thực phẩm gồm chất béo, tinh bột, đạm, rau và trái cây. Việc bổ sung đầy đủ các nhóm thực phẩm này sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và trí não.
Trẻ từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi sự tăng cân không còn phụ thuộc nhiều vào sữa như trẻ dưới 6 tháng tuổi. Trong giai đoạn này trẻ chỉ cần bú 500 – 800ml sữa mỗi ngày là đủ.
Sữa phù hợp cho bé dưới 1 tuổi
Sữa phù hợp cho bé sinh non nhẹ cân
Sữa phù hợp cho bé sinh non cần được bổ sung thêm protein, vitamin và khoáng chất để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng ngày càng tăng cao của trẻ. Sữa phù hợp cho bé sinh non thường dễ tiêu hóa và hấp thu bé sinh non có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Tỷ lệ năng lượng trong sữa phù hợp cho bé sinh non cao hơn so với sữa bình thường giúp trẻ tăng cân nhanh chóng và bắt kịp tốc độ phát triển của trẻ sinh đủ tháng.
Sữa phù hợp cho bé trên 1 tuổi
Tùy theo nhu cầu của trẻ ở từng lứa tuổi, mẹ nên ưu tiên chất dinh dưỡng phù hợp. Ví dụ, đối với trẻ từ 1-3 tuổi, mẹ nên ưu tiên sữa có hàm lượng canxi cao để giúp trẻ phát triển hệ xương và răng. Đối với trẻ từ 3-6 tuổi, mẹ nên ưu tiên sữa có hàm lượng vitamin C cao để giúp trẻ tăng cường sức đề kháng.
Tuy nhiên, nói chung thì nhu cầu dinh dưỡng của trẻ ở các lứa tuổi không khác nhau nhiều. Mẹ không cần quá khắt khe khi lựa chọn sữa cho trẻ bởi vì trẻ được bổ sung thêm nhiều thực phẩm đa dạng khác nữa. Đối với trẻ từ 1 đến 4 tuổi lượng sữa mỗi ngày khoảng 300 – 500ml. Còn đối với trẻ từ 3 đến 6 tuổi cần uống khoảng 500 – 700ml sữa mỗi ngày.
Sữa phù hợp cho bé có các nhu cầu đặc biệt
Nhóm không có đường lactose
Trẻ dị ứng với đường lactose có dấu hiệu tiêu chảy, đầy hơi, ruột bị kích thích khi dùng sữa có đường lactose. Nhóm sữa không có đường lactose là sữa phù hợp cho bé bị nhạy cảm với đường lactose. Một số trẻ có thể không dung nạp lactose, khiến cơ thể không thể tiêu hóa hoặc hấp thụ đường lactose một cách hiệu quả.
Dựa vào nguồn đạm có trong sữa, nhóm sữa không có đường lactose được phân chia làm 2 loại:
Loại gốc động vật: Sữa này được làm từ sữa bò hoặc sữa dê, nhưng đường lactose đã được loại bỏ. Loại sữa này có hương vị và kết cấu tương tự như sữa bò thông thường.
Loại gốc thực vật: Sữa này được làm từ các nguồn thực vật như đậu nành, gạo hoặc ngô. Loại sữa này có hương vị và kết cấu khác với sữa bò thông thường.
- Sữa thủy phân
Sữa thủy phân là loại sữa công thức có protein sữa bò đã bị thủy phân thành các chuỗi peptide nhỏ hơn, dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn. Sữa thủy phân được sử dụng cho trẻ bị dị ứng sữa bò như: Nutramigen, Pregestimil và Alimentum.
- Sữa thủy phân có thể được chia thành hai loại chính:
Sữa thủy phân một phần: Protein sữa bò được thủy phân một phần, vẫn còn một số chuỗi peptide lớn hơn. Loại sữa này có hương vị và kết cấu tương tự như sữa bò thông thường.
Sữa thủy phân toàn phần: Protein sữa bò được thủy phân hoàn toàn, chỉ còn các chuỗi peptide nhỏ nhất. Loại sữa này có hương vị và kết cấu khác với sữa bò thông thường.
Ngoài ra, sữa thủy phân có thể dùng cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy nặng kéo dài dẫn đến không dung nạp được thức ăn, bệnh lý mổ cắt ruột nhiều, suy dinh dưỡng.
Vì vậy, mẹ nên cho bé sử dụng sữa thủy phân hoặc sữa đậu nành nếu trẻ bị dị ứng sữa bò khi mẹ không đủ điều kiện cho bé sử dụng sữa mẹ. Tuy nhiên, một số trẻ sẽ có phản ứng chéo dị ứng sữa đậu nành khi dị ứng sữa bò.
Sữa phù hợp cho bé bị trào ngược dạ dày thực quản
Sữa phù hợp cho trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản thường có bổ sung thêm các thành phần tinh bột gạo (ví dụ như Enfamil AR), hoặc bổ sung thêm chất gôm thiên nhiên giúp làm đặc sữa, giảm nôn trớ và nuôi dưỡng các vi khuẩn có ích trong ruột, làm tăng thể tích và độ dẻo của phân, ngăn ngừa tình trạng táo bón và các cơn đau co thắt (ví dụ như Frisolac Comfort).
Nhóm sữa không chất béo
Nhóm sữa không chất béo chứa ít năng lượng và trong nhóm sữa này cũng không chứa cholesterol. Sữa không chất béo thường được sử dụng cho đối tượng có nhu cầu canxi nhưng không muốn tăng cân hoặc cần kiêng chất béo như trong bệnh lý rối loạn chuyển hóa lipid, tiểu đường, hấp thu kém chất béo như bệnh lý gan mật, tiêu hóa.
Sữa không chất béo được sản xuất bằng cách loại bỏ chất béo khỏi sữa thông thường. Quá trình này có thể làm giảm hương vị và kết cấu của sữa. Do đó, sữa không chất béo thường được bổ sung thêm các hương vị và chất làm dày để cải thiện hương vị và kết cấu.
Lưu ý khi pha sữa phù hợp cho bé
Kiểm tra hạn sử dụng
Trước khi pha sữa, mẹ cần kiểm tra hạn sử dụng trên nhãn sữa để đảm bảo sữa còn sử dụng được. Sữa công thức có hạn sử dụng ngắn, thường chỉ từ 6 tháng đến 1 năm. Sau khi mở nắp, sữa công thức cần được bảo quản trong tủ lạnh và sử dụng hết trong vòng 4 tuần.
Pha sữa theo đúng hướng dẫn
Mẹ cần pha sữa theo đúng hướng dẫn được ghi trên bao bì để đảm bảo bé nhận được đầy đủ dinh dưỡng. Nếu pha sữa quá đặc có thể dẫn đến tình trạng rối loạn điện giải và làm tổn thương thận của trẻ. Ngược lại, nếu pha sữa quá loãng sẽ ảnh hưởng đến dinh dưỡng có trong sữa, cân nặng và sự phát triển của trẻ.
- Rửa tay sạch sẽ
Mẹ cần rửa tay sạch sẽ trước khi cho bé uống sữa giúp ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập từ tay mẹ vào sữa.
- Tiệt trùng bình sữa
Bình sữa luôn luôn phải được tiệt trùng trước khi pha sữa cho bé ăn để loại bỏ vi khuẩn. Mẹ có thể tiệt trùng bình sữa bằng cách đun sôi trong nước khoảng 5 phút hoặc sử dụng máy tiệt trùng bình sữa.
- Bỏ phần sữa thừa
Sau khi bé đã uống sữa xong mẹ nên bỏ phần sữa thừa không nên trữ và sử dụng tiếp phần sữa thừa đó vì vi trùng trong nước bọt của trẻ sẽ sinh trưởng trong phần sữa thừa đó.
- Không pha sữa sẵn để trong tủ lạnh
Mẹ không nên pha sữa trước và trữ trong tủ lạnh mà mẹ nên pha sữa cho bé vào từng bữa ăn. Sau khi pha sữa chỉ nên cho bé uống trong vòng 2 giờ.
- Tránh sử dụng lò vi sóng để hâm sữa cho bé
Lò vi sóng có thể làm nóng sữa không đều, khiến một số vùng sữa bị quá nóng, gây bỏng cho trẻ. Mẹ nên hâm sữa cho bé bằng máy hâm sữa nếu không có máy hâm sữa mẹ có thể hâm sữa bằng cách bằng cách đặt bình sữa vào trong bát nước nóng.
Trên đây là tất tần tật những chia sẻ để giúp mẹ chọn sữa phù hợp cho bé mà mẹ có thể tham khảo để lựa chọn sản phẩm sữa phù hợp với sự phát triển của bé yêu nhé.
Mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa để giúp mẹ lựa chọn loại sữa phù hợp nhất với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của bé. Nếu bé có bất kỳ phản ứng bất thường nào khi sử dụng sữa, mẹ nên ngừng sử dụng và thay đổi loại sữa khác.